Zbliżają się dożynki Gminy Gniewkowo, które odbywają się 21 sierpnia 2021 w sobotę, w Murzynnie. W związku z tymi obchodami, prezentujemy Wam krótką wycieczkę w światła i mroki historii… Artykuł o tym, jakie zwyczaje panowały (i panują nadal) w ramach dożynek na Kujawach.
Uznawane za najwspanialszą uroczystość w roku, dożynki zwane były na naszych Kujawach również „łokrynżnym” albo „wińcowym”. Czymś, co je wyróżnia, to rozmaite pieśni okazjonalne, jakie powstały na ten szczególny czas, jakim dożynki niewątpliwie są. Robiło się i robi również wieńce, ze zboża, z duszy sitowia, z orzechów laskowych oplatanych słomą, ozdobione kwiatami, pasami bibuły, szychem, zwane również koronami. Współcześnie wieńce (korony) przybierają rozmaite kształty, w tym nawet scenek rodzajowych.
„Gdy kończą się żniwa, w dniu oznaczonym dziewczęta robią wieńce, zwane też często koronami. Właściciel folwarku przygotowuje wódkę, piwo, pieczywo, kiszki, posyła po muzykę. Przed wieczorem wszyscy mieszkańcy wsi odświętnie ubrani spieszą przed dwór. Na czele orszaku idą przodownice, niosąc wieńce, a za nimi muzyka i cała wieś. Istotną część obchodu stanowi śpiew i wręczenie wieńców właścicielom wioski. Później następuje posiłek i zabawa taneczna” – przeczytałam w starej książce, której tytułu i autora niestety nie znam (brak okładki), a którą otrzymałam od p. Kasi Podczaskiej, historyczki i badaczki dziedzictwa Kujaw, pracownicy MGOKSiR.
Kiedyś wszyscy ze wsi w dożynki udawali się do dworu. Dziś jest to jedno z sołectw, a w tym roku jest to Murzynno. Współcześnie nie zmienia się format dożynek, w ich ramach ma miejsce msza dziękczynna za plony, rozpocznie się ona o godz. 15:00. Mamy nadzieję na bogatą frekwencję! Kiedy już będzie po żniwach, trzeba podziękować Bogu za dobro, którym obdarza Ziemię, a ludziom, za codzienny trud jej pielęgnowania.
Części tradycyjnej dopełnią zespoły ludowe Gniewkowianie oraz Wierzchosławiczanki. Odśpiewają okazjonalne pieśni, czyli zaczarują publiczność tym, co na dożynkach było i jest bardzo ważne, mianowicie muzyką tradycyjną, sięgającą do korzeni, piękną i ponadczasową.
W dalszej kolejności imprezę przejmie Winyl Band i Power Play. Pierwszy zespół zapewni muzyczną podróż w lata 60, 70 i 80, odgrywając ówczesne hity. Power Play z kolei, disco polo w czystej postaci, będzie zabawiał gości muzyką, która ma wielu sympatyków, o czym świadczą na przykład milionowe odtworzenia teledysków Power Play na platformie YouTube.
Kończąc ten artykuł, warto podkreślić, że „wińcowe” to doskonała okazja do pielęgnowania nie tylko kultury, tradycji i dziedzictwa Kujaw, czas spotkania z rodziną i przyjaciółmi, ale przede wszystkim, to pielęgnacja starych, historycznych, o długim rodowodzie obyczajów. Niesamowite, że przetrwały do tego czasu! Bądźcie z nami w Murzynnie 21 sierpnia w sobotę, wpadajcie spacerem, rowerem czy samochodem. Będzie się działo!
Tekst: RN
Obraz: Michał Stachowicz, Dożynki (1821)